Alan Shearer, huyền thoại bóng đá Anh, được biết đến như một trong những tiền đạo xuất sắc nhất lịch sử Premier League và là biểu tượng của Newcastle United.
Với kỷ lục ghi bàn mọi thời đại ở Premier League (260 bàn), Shearer không chỉ nổi bật bởi khả năng săn bàn mà còn bởi tinh thần chiến đấu, sự tận hiến và phong cách chơi bóng đặc trưng.
Sự nghiệp nhiều bàn ít danh hiệu
Khởi đầu tại Southampton (1988-1992)
Alan Shearer sinh ngày 13 tháng 8 năm 1970 tại Newcastle. Anh bắt đầu sự nghiệp chuyên nghiệp tại Southampton, ra mắt ở tuổi 17 vào năm 1988. Theo The Guardian (Anh), Shearer nhanh chóng gây chú ý với cú hat-trick vào lưới Arsenal trong trận ra mắt chính thức, trở thành cầu thủ trẻ nhất ghi ba bàn trong một trận đấu ở giải hạng Nhất Anh thời điểm đó. Trong 4 năm tại Southampton, anh ghi 43 bàn sau 158 trận, thể hiện bản năng săn bàn và khả năng dứt điểm sắc bén. Dù Southampton không phải là đội bóng lớn, Shearer đã thu hút sự chú ý của các CLB hàng đầu.
Tỏa sáng tại Blackburn (1992-1996)
Năm 1992, Shearer gia nhập Blackburn Rovers với giá kỷ lục 3,6 triệu bảng. Đây là giai đoạn anh vươn lên đỉnh cao. Shearer trở thành “cỗ máy ghi bàn” tại Blackburn, ghi 112 bàn sau 138 trận ở Premier League. Anh giúp Blackburn vô địch Premier League mùa 1994-1995, phá vỡ thế thống trị của Manchester United. Shearer giành danh hiệu Vua phá lưới Premier League 3 mùa liên tiếp (1994-1997), với đỉnh cao là 34 bàn trong mùa 1994-1995.
Tờ Gazzetta dello Sport (Italia) nhấn mạnh rằng Shearer không chỉ là một tay săn bàn mà còn là “linh hồn của Blackburn”, với khả năng dẫn dắt và truyền cảm hứng cho đồng đội. Năm 1996, anh đứng thứ 3 trong cuộc đua Quả bóng Vàng, một thành tựu hiếm hoi cho một cầu thủ chơi ở Anh thời bấy giờ. HLV Kenny Dalglish, người đưa Shearer đến Blackburn và cùng anh vô địch Premier League 1994-1995, đánh giá cao khả năng lãnh đạo và hiệu quả của Shearer. Ông nói: “Alan là một cầu thủ ở đẳng cấp riêng. Anh ấy nâng tầm cả đội, biến những trận hòa thành chiến thắng. Một từ để miêu tả: vô giá”. Dalglish cũng nhấn mạnh sự phối hợp ăn ý giữa Shearer và Chris Sutton trong cặp đôi “SAS” huyền thoại.
Huyền thoại Newcastle (1996-2006)
Năm 1996, Shearer trở lại đội bóng quê hương Newcastle United với mức phí chuyển nhượng kỷ lục thế giới 15 triệu bảng. Theo The Athletic (Anh), quyết định từ chối Manchester United của Sir Alex Ferguson để gia nhập Newcastle cho thấy tình yêu mãnh liệt của Shearer dành cho quê hương. Trong 10 năm tại Newcastle, anh ghi 206 bàn sau 405 trận, trở thành cầu thủ ghi bàn hàng đầu lịch sử CLB.
Dù không giành được danh hiệu lớn nào với Newcastle, Shearer vẫn là biểu tượng của CLB. Anh dẫn dắt đội vào 2 trận chung kết FA Cup (1998, 1999) nhưng đều thất bại. Tờ El País (Tây Ban Nha) mô tả Shearer là “ngọn cờ đầu của Newcastle”, luôn cống hiến hết mình bất chấp những khó khăn của đội bóng. Anh giải nghệ năm 2006, để lại di sản là kỷ lục 260 bàn ở Premier League, một con số mà đến nay chưa ai phá vỡ.
Đội tuyển Anh (1992-2000)
Shearer ra mắt đội tuyển Anh năm 1992 và ghi 30 bàn sau 63 trận. Anh là nhân tố quan trọng tại Euro 1996, nơi Anh vào bán kết. Sau khi Shearer bùng nổ với 5 bàn, trở thành Vua phá lưới Euro 1996, HLV Terry Venables nhận xét: “Alan là một tay săn bàn bẩm sinh, luôn biết cách tỏa sáng trong những khoảnh khắc quan trọng. Sự kiên nhẫn của tôi với cậu ấy đã được đền đáp”.
Tuy nhiên, theo The Independent (Anh), sự nghiệp quốc tế của Shearer không đạt được kỳ vọng do tuyển Anh thiếu may mắn mà cho đến giờ vẫn chưa thể chạm tới đỉnh cao. Anh giải nghệ quốc tế sau Euro 2000 để tập trung cho Newcastle.
Sự nghiệp sau sân cỏ
Sau khi giải nghệ, Shearer thử sức với vai trò HLV tại Newcastle năm 2009 nhưng không thành công, khi đội bóng của Shearer chỉ giành được 5 điểm trong 8 trận và phải xuống hạng. Hiện nay, anh là một bình luận viên nổi tiếng, làm việc cho BBC, Amazon và đồng dẫn chương trình podcast The Rest is Football cùng Gary Lineker và Micah Richards. Tờ AS (Tây Ban Nha) đánh giá Shearer là “tiếng nói uy tín” trong làng bình luận bóng đá Anh nhờ kinh nghiệm và sự sắc sảo trong phân tích.
Phong cách ghi bàn hủy diệt
Alan Shearer được xem là mẫu trung phong hoàn hảo của bóng đá Anh, kết hợp sức mạnh, kỹ thuật và bản năng săn bàn. Nếu tại Euro 2020 hay 2024, tuyển Anh có một trung phong như Shearer thì đội có thể đã vô địch châu Âu.
Bản năng ghi bàn xuất sắc
Shearer là “sát thủ vòng cấm” với khả năng dứt điểm đa dạng – từ sút xa, đánh đầu đến chạm bóng một chạm. Theo The Athletic, việc anh ghi 260 bàn Premier League là một con số ấn tượng ở thời kỳ bóng đá Anh còn thiên về thể lực. Tờ Gazzetta dello Sport nhận xét rằng Shearer “luôn biết cách xuất hiện đúng chỗ, đúng thời điểm”.
Cựu tiền đạo Thierry Henry từng chia sẻ trên Sky Sports: “Shearer là mẫu tiền đạo mà mọi đội bóng mơ ước. Anh ấy không cần quá nhiều cơ hội để ghi bàn, và sự hiện diện của anh ấy trên sân luôn tạo ra áp lực khủng khiếp cho hàng thủ đối phương”.
Sức mạnh và khả năng không chiến
Với thể hình không quá cao (1m83), Shearer vẫn thống trị các pha không chiến và nhiều bàn thắng bằng đầu nhờ khả năng chọn vị trí . Marca ví anh như “một cỗ xe tăng trên không”, luôn áp đảo các hậu vệ đối phương. Cựu danh thủ Ian Wright nhận xét trên Match of the Day: “Shearer là cơn ác mộng của mọi hậu vệ. Cậu ấy không chỉ ghi bàn mà còn khiến bạn sợ hãi vì sự quyết liệt và khả năng không chiến. Tôi luôn ngưỡng mộ cách cậu ấy luôn đứng dậy sau mỗi pha va chạm”.
Tinh thần thủ lĩnh
Shearer chơi bóng với sự quyết liệt và không ngại va chạm. Tinh thần này khiến anh trở thành thủ lĩnh trên sân, đặc biệt trong những trận đấu lớn. Mặc dù mối quan hệ giữa Michael Owen và Shearer từng căng thẳng trong giai đoạn cuối tại Newcastle, Owen vẫn thừa nhận tài năng của Shearer. Trong một cuộc phỏng vấn với The Athletic, Owen nói: “Alan là một thủ lĩnh thực thụ. Anh ấy không chỉ ghi bàn mà còn kéo cả đội tiến lên. Tôi học được rất nhiều từ cách anh ấy đối mặt với áp lực”.
Khả năng sút phạt đền
Shearer là chuyên gia sút penalty, với tỷ lệ thành công gần 90%. Anh ghi 56 bàn từ chấm 11m ở Premier League, một kỷ lục khác mà anh nắm giữ. AS nhấn mạnh rằng sự điềm tĩnh của Shearer trong những tình huống áp lực là yếu tố giúp anh luôn đáng tin cậy. Gary Lineker đề cao khả năng sút penalty gần như hoàn hảo của Shearer, đồng thời kết luận: “Alan là tiền đạo hoàn hảo của bóng đá Anh – mạnh mẽ, thông minh và sắc bén. Kỷ lục 260 bàn của cậu ấy ở Premier League là điều khó có thể phá vỡ”.
Thông minh bù tốc độ
Dù là một tiền đạo xuất sắc, Shearer không nổi bật về tốc độ hay kỹ thuật rê bóng. Tờ El País chỉ ra rằng anh phụ thuộc nhiều vào đồng đội để tạo cơ hội, nhưng điều này không làm giảm hiệu quả bởi khả năng chọn vị trí và dứt điểm của anh gần như hoàn hảo. Theo The Guardian, anh thường xuyên đối đầu với những hậu vệ “cứng” như Tony Adams hay Sol Campbell mà luôn có giải pháp. Chính Tony Adams, người nhiều lần đối đầu với Shearer, từng nói trong một cuộc phỏng vấn với The Guardian: “Đối mặt với Shearer là một thử thách thực sự. Cậu ấy không chỉ mạnh mẽ mà còn rất thông minh, luôn biết cách khai thác khoảng trống. Bạn không thể mất tập trung dù chỉ một giây“.
Di sản không chỉ là danh hiệu
Alan Shearer là hiện thân của một tiền đạo hoàn hảo: mạnh mẽ, sắc bén và tận hiến. Từ Southampton đến Blackburn và Newcastle, anh đã viết nên câu chuyện về một chàng trai không cần nhiều danh hiệu để trở thành huyền thoại bóng đá. Theo The Independent, quyết định chọn Newcastle thay vì Manchester United cho thấy lòng trung thành hiếm có trong bóng đá hiện đại. Nếu Shearer chọn đầu quân cho Manchester United thì có thể anh đã có thêm vài chức vô địch Anh và cả Champions League.
Dù Shearer từ chối gia nhập Manchester United để trở về Newcastle, HLV Alex Ferguson vẫn dành sự tôn trọng lớn cho anh. Trong tự truyện, Ferguson viết: “Shearer là một tiền đạo xuất sắc, mạnh mẽ và nguy hiểm trong vòng cấm. Tôi tiếc vì không thể có cậu ấy, nhưng tôi hiểu tình yêu của cậu ấy dành cho Newcastle”.
Phong cách chơi bóng của Shearer, với bản năng săn bàn, khả năng không chiến và tinh thần thủ lĩnh, đã định nghĩa một thế hệ tiền đạo Anh. Kỷ lục 260 bàn ở Premier League của anh vẫn là thách thức lớn với các chân sút như Harry Kane hay Mohamed Salah.
Nguồn: Bongdalu
